اساسنامه نهضت اسلامی افغانستان
فصل اول
اساسات بنیادین
ماده نخست:
نهضت اسلامی افغانستان به مثابه یک سازمان سیاسی، بر مبنای ماده سی و پنجم قانون اساسی جمهوری اسلامی افغانستان تشکیل گردیده است.
ماده دوم:
حزب نهضت اسلامی افغانستان در این اساسنامه، مرامنامه و سایر اسناد مربوط به آن، به اختصار به نام «نهضت اسلامی» یاد می‌گردد.
ماده سوم:
پاسداری از ارزش‌های دینی منبعث از فهم درست اسلام و تحکیم اقتدار ملی در روشنی دساتیر دین مبین اسلام، از مبانی مهم نهضت اسلامی است.
ماده چهارم:
نهضت اسلامی باورمند به تشریک همه ظرفیت های ملت افغانستان در عرصه سیاسی فراتر از هر نوع تبعیض بر مبنای قانون اساسی جمهوری اسلامی افغانستان، می‌باشد.
ماده پنجم:
نهضت اسلامی با رعایت کامل اولویت اصول اسلامی، معاهدات بین‌المللی در راستای حفاظت از حقوق انسان‌ها را محترم شمرده و در پرتو ارزش‌های اسلامی و قانون اساسی جمهوری اسلامی افغانستان پابند به همکاری‌های بین‌المللی در راستای منافع مردم افغانستان و جهان می‌باشد.
ماده ششم:
نهضت اسلامی به سان یک حزب سیاسی رشد یافته با روحیه مدنی، مطابق خط مشی خویش در مراکز ولایات، واحد ولایتی نهضت اسلامی را ایجاد می‌نماید.
ماده هفتم:
نهضت اسلامی، فرهنگ شورا و انتخابات را در ساختارهای اداری خویش تحکیم بخشیده و در توزیع صلاحیت‌ها، معیار تخصص و تعهد را مبنا قرار می دهد.
ماده هشتم:
نهضت اسلامی، مذاهب معتبره اسلامی را بر اساس استوار بودن آنهابر کتاب الله و سنت رسول‌الله(ص) به حیث منابع فقهی و عملی دین مبین اسلام درگستره فقهی قابل اتباع می‌داند.
ماده نهم:
نهضت اسلامی با درک عمیق از جامعه ما، در امر بارور سازی معنوی و فرهنگی جامعه تلاش ورزیده و در کارگزاری برای برآورده نمودن خواست‌های جامعه سعی می‌ورزد.
ماده دهم:
نهضت اسلامی در قسمت توسعه ظرفیت‌های اقتصادی کشور دیدگاههای مسلکی را معبتردانسته و در زمینه بالا بردن سطح زندگی مردم از طریق به کاربستن شیوه های درست اقتصادی و توزیع عادلانه عواید کشور، در محدوده‌ای که قانون برای آن در نظر گرفته است، تلاش می‌ورزد.
ماده یازدهم:
نهضت اسلامی مبارزه با فقر و از میان برداشتن زمینه‌های بیکاری را در صدر برنامه های خود قرارمیدهد و در بهبود شرایط زندگی قشر متوسط جامعه، متناسب با ظرفیت‌های خود تلاش می‌ورزد.
ماده دوازدهم:
نهضت اسلامی در بعد فرهنگی با بینشی تعهدمندانه فعالیت‌های سازمانی خود را انسجام بخشیده، فرهنگ و هنر را از دید توافق آن با هنجارهای جامعه و ثمر بخش بودن آن برای مردم افغانستان مورد حمایت و تایید قرار می‌دهد.
فصل دوم
اهداف
ماده سیزدهم:
تفهیم و تنویر آحاد ملت به ویژه نسل جوان در روشنایی دین مبین اسلام، از اهداف نهضت اسلامی می باشد.
ماده چهاردهم:
نهضت اسلامی تقویت روحیه وطن دوستی، خود ارادیت و استقلال خواهی را از اولویت های برنامه های خویش می داند.
ماده پانزدهم:
نهضت اسلامی در امر ایجاد هماهنگی میان هنجارهای جامعه اسلامی و نیازمندی به استفاده از تکنالوژی مدرن، فعال می باشد.
ماده شانزدهم:
حفظ سلامت دینی جامعه، تعهد به استقلال کشور، پاسداری از سرزمین افغانستان، تحکیم وحدت مردم حمایت از هنجارهای قوام یافته ملی، حراست از یک‌پارچگی ارضی کشور، تامین حقوق افراد جامعه، تلاش برای ایجاد جامعه مرفه، مطهر، مقتدر و آراسته به نظم اجتماعی و عفت عمومی از اهداف نهضت اسلامی می‌باشد.
ماده هفدهم:
نهضت اسلامی در راه بلوغ سیاسی لایه‌های مختلف اجتماعی نظیر متشبثین آزاد و اهل کسبه و طبقات محروم به هدف جذب مشارکت سیاسی آنان تلاش می نماید.
ماده هجدهم:
گسترش اصلاحات در همه سطوح، ترکیز روی ایجاد زمینه‌های تحمل و همگرایی، در عرصه حیات سیاسی و اجتماعی کشور از مرام های مهم نهضت اسلامی است.
ماده نزدهم:
گسترش رفاه اقتصادی شهروندان کشور و قابل دسترس ساختن خدمات اجتماعی از راه تقویت تاسیسات عام المنفعه را، نهضت اسلامی از اهداف خود می داند.
ماده بیستم:
حمایت همه جانبه از حقوق زنان، توان بخشی سیاسی و اجتماعی آنان، حمایت از برنامه‌های مربوط به حمایت از طفل و مادر و رشد دادن کمی و کیفی نهادهای وابسته به تامین حقوق زنان، در صدر اولویت های نهضت اسلامی قرار دارد.
ماده بیست و یکم:
نهضت اسلامی با احیای مرکزیت بیت‌المال، بیت‌الزکات، بیت‌الصدقات و صندوق مالی حمایت از محرومان، در راستای توسعه اقتصاد عمومی پیشگام گردیده و از نظام بانکداری اسلامی در کشور حمایت می‌نماید.
ماده بیست و دوم:
نهضت اسلامی در راه گسترش دانش مفید از طریق معارف و تحصیلات عالی کشور سعی ورزیده و در امر قابل دسترس ساختن دانش و حرفه سودمند، برای نسل جوان کشور تلاش می‌ورزد.
ماده بیست و سوم:
آزادی انتخاب کار وحرفه در تناسب به توانایی‌های علمی وعملی اتباع کشور را نهضت اسلامی، حق هر شهروند می‌داند.
ماده بیست و چهارم:
نهضت اسلامی با مظاهر بدامنی چون زرع، داد و ستد مسکرات، مخدرات، اختلاس، ارتشا و فساد، در محدوده قانون اسلامی مبارزه می‌کند.
فصل سوم
ساختار، وظایف و صلاحیت‌ها
ماده بیست وپنجم:
نهضت اسلامی افغانستان دارای ساختار زیرین است:
بند یکم: نهاد های مرکزی
- دفتری رهبری
- شورای مرکزی
- دارالانشاء
- دفتر امور سازمان های اجتماعی
بند دوم: نهاد های محلی
- دفتر انسجام ارگان های واحد های دومی
- اداره انسجام شوراهای شهرها وروستا ها
- دفترهماهنگی مرکز و ولایات.
بند سوم: شورای سراسری
1. شورای سراسری نهضت اسلامی افغانستان کمیته های مشخصی را غرض بررسی امور خاص درون حزبی نهضت اسلامی توظیف می کند.
ماده بیست و ششم:
دفتر رهبری نهضت اسلامی افغانستان عبارت از نهادی است که در راس آن رهبر نهضت اسلامی قرار دارد و دارای یک معاون در بخش اداری و یک مستشار حقوقی بوده و رئیس دفتر مرکزی به حیث منشی دفتر رهبری وظیفه اجرا می کند.
ماده بیست و هفتم:
وظایف دفتر رهبری به شرح ذیل است:
- مدیریت از تمامی برنامه های حزب
- فعال داشتن همه بخش های حزب
- حصول اطمینان از اجراآت بخش های مربوط.
- تشخیص دشواری ها و دریافت راه حل ها به کمک شورای مرکزی.
- نظارت از کیفیت کار و بازرسی امور مالی.
- تمثیل حزب نزد اشخاص حقیقی وحقوقی بیرون از حزب.
- پیشنهاد مسؤولین بخش های مربوطه به شورای مرکزی جهت دریافت رای اعتماد.
- در خواست برا ی تدویر جلسات عادی و اضطراری شورای مرکزی.
- فعالیت مستمر جهت تامین نیازمندی های مالی حزب.
- برسی پیشنهاد های ارایه شده از سوی بخش های مربوطه حزب
- گزارش دهی از اجراآت دفتر رهبری.
ماده بیست و هشتم:
بعد از دفتر رهبری شورای مرکزی نهضت اسلامی عالی ترین نهاد حزب بوده که از نمایندگان منتخب قدمه های نهضت اسلامی افغانستان تشکیل می گردد.
ماده بیست و نهم:
شورای مرکزی نهضت اسلامی دارای تشکیل ذیل می‌باشد:
- رئیس شورای مرکزی نهضت اسلامی افغانستان.
- منشی
- اعضای شورا
ماده سی ام:
شورای مرکزی نهضت اسلامی افغانستان دارای صلاحیت های ذیل می‌باشد:
- انتخاب هیأت اداری شورای مرکزی.
- تهیه دستور کار برای جلسات عادی و اضطراری شورای مرکزی.
- برنامه ریزی برای بخش های مربوط با مشارکت مسئولین بخش های ذیربط.
- گزارش از اجرای برنامه‌ها و تطبیق به موقع آن.
- ارزیابی گزارش‌هایی که از سوی رهبری به آنان تفویض شده است.
- تدوین طرزالعمل‌های لازم برای بخش‌های مختلف نهضت اسلامی.
- نظارت بر بخش‌های مربوط مرکز و ولایات و بازرسی از اجراآت مسلکی و اداری آنان.
- تدویر شورای سراسری نهضت اسلامی در حالات اضطراری
- ارایه مشوره حقوقی در صورتی که یکی از مواد این اساسنامه به تفسیر نیاز داشته باشد.
ماده سی و یکم:
دارالانشای نهضت اسلامی نهاد اداره کننده همه هدایات، تصاویب، دستورالعمل‌ها، مکاتبات رسمی وغیره بوده و مسؤلیت ترتیب دیتابیس و اخذ اطمینان از اجراآت مربوط به مکاتبات را عهده دار می‌باشد.
ماده سی و دوم:
کمیسیون امور سازمان‌های اجتماعی دارای ساختار زیرین می‌باشد:
- واحد انسجام امور مالی و اداری.
- اداره تکنالوژی معلوماتی.
- نهاد هماهنگی با علما.
- اداره فرهنگیان و روشنفکران.
- نهاد امور متنفذان قومی.
- اداره روابط عامه.
- اداره اصناف اجتماعی.
- واحد انسجام امور جوانان.
- نهاد ویژه امور خواهران.
- اداره خاص معلولان و بازماندگان شهدا.
- کانون کادر های علمی.
ماده سی و سوم:
اداره انسجام ولایات، انسجام شوراهای شهرها و روستاها و دفتر هماهنگی امور مرکز و ولایات هر یک به صورت مستقل در چارچوب نهضت اسلامی فعالیت مینمایند.
ماده سی و چهارم:
شورای سراسری نهضت اسلامی و یا مجمع عمومی به گونه کنگره نهضت اسلامی سالانه یک بار یا بنابر ضرورت دایر می گردد.
ماده سی و پنجم:
شورای مرکزی نهضت اسلامی که متشکل از مؤسسان و نمایندگان ولایات می باشد مکلفیت دارد تا مجمع عمومی نهضت اسلامی را دایر نماید. هکذا شورای مرکزی، موارد مورد نظر را تسوید و جهت تصویب به مجمع عمومی تقدیم می‌دارد.
ماده سی و ششم:
مجمع عمومی نهضت اسلامی فیصله‌ها و پیشنهادات حزب را با حضورداشت دو ثلث اعضای حاضر نمایندگان و تأیید اکثریت حاضر در جلسه تصویب و مرعی‌الاجرا قرار می دهد.
ماده سی و هفتم:
شورای مرکزی مکلفیت دارد که برای هر یک از نهادهای فوق ساختار مناسب را پیشنهاد و لایحه کاری و طرزالعمل‌های مربوط را تدوین و در دسترس آنان قرار دهد.
ماده سی و هشتم:
رهبر حزب، رئیس شورای مرکزی و اعضای آن در پهلوی اهلیت حقوقی، دارای مواصفات زیرین می‌باشند:
- التزام اعتقادی و عملی به دین مبین اسلام.
- اکمال عمر بیست و پنج سال.
- داشتن تقوا، صداقت و وفاداری به آرمان‌های مندرج در مرامنامه و اساسنامه نهضت اسلامی.
- مبرا بودن از محکومیت و اتهام به جرم و جنایت.
- پابند بودن به اصل ترجیح منافع ملی کشور که از اساسات اولیه نهضت اسلامی است.
ماده سی و نهم:
نهضت اسلامی در واحدهای اداری کشور بنا به تناسب جمعیت و نفوس، برنامه‌های خویش را در مقیاس محلی دنبال می‌نماید.
ماده چهلم:
ادارات محلی می‌توانند به گونه ثابت و سیار از امور مربوط نهضت اسلامی در ولایات همجوار نیز سرپرستی نمایند.
ماده چهل و یکم:
نهضت اسلامی به هدف توسعه سیاسی در روستاهای کشور، در زمینه رشد و اعتلای ده نشینان تلاش خواهد ورزید.
ماده چهل و دوم:
نهضت اسلامی برنامه‌های دایمی و موقت را در عرصه توسعه اجتماعی قریه‌جات کشور به اجرا گذاشته و توسعه از قاعده به سوی هرم را مبنای فعالیت خود قرار می دهد.
فصل چهارم
اصول و شرایط پیوستن به نهضت اسلامی افغانستان
ماده چهل و سوم:
همه دارندگان تابعیت افغانستان که واجد اهلیت حقوقی باشند، بدون امتیاز به عضویت نهضت اسلامی درآمده می‌توانند.
ماده چهل و چهارم:
فرد داوطلب به عضویت در نهضت اسلامی می‌تواند در نزدیک ترین اداره نهضت اسلامی ثبت نام نموده و عضویت آن را حاصل کند.
ماده چهل و پنجم:
داشتن شرط‌های زیرین برای دریافت عضویت نهضت اسلامی ضروری است:
- اعتقاد به اساسات دین مبین اسلام.
- داشتن اسنادی که بتواند هویت شخص را تثبیت نماید.
- پذیرش قوانین جمهوری اسلامی افغانستان.
- اکمال سن قانونی.
- نداشتن شهرت به فساد به معنای وسیع کلمه.
- پرداخت حق العضویت.
- تعهد به اجرای صادقانه وظایف در راستای برآورده شدن اهداف مرامنامه و اساسنامه نهضت اسلامی.
- نظم پذیری در ساختار نهضت اسلامی بر اساس سلسله مراتب.
- تعهد به امانت‌داری به ویژه در حفظ امانت های وابسته به نهضت اسلامی.
ماده چهل و ششم:
اعضای نهضت اسلامی در ابراز نظر و طرح دیدگاههای خود از آزادی کامل برخوردار می باشند.
ماده چهل و هفتم:
اعضای نهضت اسلامی با دریافت عضویت این حزب از حقوق ذیل برخوردار می گردند:
- دریافت کارت عضویت نهضت اسلامی.
- برخورداری از حمایت سیاسی نهضت اسلامی.
- داشتن حق انتخاب شدن و انتخاب نمودن در همه سطوح نهضت اسلامی.
- پیوند سیاسی با نهضت اسلامی که به مثابه یک حزب قانونی در وزارت عدلیه جمهوری اسلامی افغانستان به ثبت رسیده است.
فصل پنجم
امور مالی
ماده چهل و هشتم:
نهضت اسلامی مطابق به معیارهای اسلامی در همخوانی با قوانین نافذه کشور از راه‌های مجاز شناخته شده در قانون، موارد آتی را برای تمویل خویش تثبیت می‌نماید:
- پرداخت حق‌العضویت اعضای نهضت اسلامی از مرکز و ولایات.
- جذب مساعدت‌های اشخاص نیکو کار حقیقی و حقوقی.
- فروش مطبوعات مربوط نهضت اسلامی.
- استفاده مالی از تخصص‌های سازمانی مربوط نهضت اسلامی.
- بهره برداری قانونی از سرمایه گذاری‌های به راه افتیده به سرمایه نهضت اسلامی.
ماده چهل و نهم:
اجراآت مالی نهضت اسلامی طبق طرزالعمل‌های جدا گانه، زیر نظر کمیسیون مؤظف و مسلکی صورت پذیرفته و ساختارهای شفاف مالی آن تدوین می‌گردد.
فصل ششم
احکام نهایی
ماده پنجاهم:
مرامنامه و اساسنامه نهضت اسلامی، معرف اساسی و مبین بنیادین اهداف آن به شمار می‌رود.
ماده پنجاه و یکم:
هرگاه دیدگاه و نظری توسط شخص حقیقی و یا حقوقی منسوب به نهضت اسلامی منتشر شود که در مغایرت به مواد اساسنامه و مرامنامه باشد منبع معتبر تنها مرامنامه و اساسنامه نهضت اسلامی افغانستان می باشد.
ماده پنجاه و دوم:
نهضت اسلامی در راستای تحکیم قانون، رشد و اعتلای کشور به منظور حفظ حاکمیت مردم، ایجاد ثبات سیاسی و حراست از تمامیت ارضی کشور، حق تشکیل ائتلاف‌های سیاسی با سایر احزاب و نیز بیرون رفت از ائتلاف‌ها را بر مبنای اهداف فوق برای خود محفوظ می‌دارد.
ماده پنجاه و سوم:
نهضت اسلامی در اداره درون سازمانی، پابند به اصل شورا بوده و مظاهر استبداد و مطلق العنانی را مردود می داند.
ماده پنجاه و چهارم:
برای انتخاب افراد در سطوح مختلف نهضت اسلامی، اصولنامه مناسب تدوین خواهد گردید.
ماده پنجاه و پنجم:
نهضت اسلامی در رابطه به قضایای بین المللی و منطقوی در چارچوب فعالیت های پیش بینی شده در قوانین اسلام، اعلام موضع نموده و متناسب به شرایط و متوازن به ظرفیت های موجود تصمیم میگیرد.
ماده پنجاه و ششم:
نهضت اسلامی در مبارزه با فساد، فحشا، رشوت، اختلاس، تاراج داراییهای عامه، زرع، استعمال و داد و ستد مواد مخدر و مسکر قاطعانه برخورد نموده و برابر هر نوع اعمال شکنجه، تخویف و ارعاب و به کارگیری سایر اقداماتی که منافی با اصول اسلامی و در تناقض با حقوق انسان باشد و به امنیت فردی و اجتماعی آسیب برساند، از دیدگاه دینی موقف جدی گرفته و در حد توان خویش با همه طرف‌های مسؤول همکاری همه جانبه دارد.
ماده پنجاه و هفتم:
نهضت اسلامی یک حزب سیاسی دینی و مدنی بوده و برای تحقق بخشیدن به اهداف خود وسایل قانونی را به کار گرفته و استفاده از قوه قهریه به خاطر رسیدن به اهداف سیاسی را مردود می‌داند.
ماده پنجاه و هشتم:
نهضت اسلامی دارای نمادهایی چون: بیرق، آرم، شعارهای لازم، مهر، لوایح لازم و سایر اسناد معرف هویت، می‌باشد. مشخصات آنها توسط شورای مرکزی تدوین و بعد از تصویب دفتر رهبری، مدار اعتبار شناخته می‌شود.
ماده پنجاه و نهم:
نهضت اسلامی الی تشکیل شورای مرکزی دارای شورای مؤسسان بوده و این شورا، بعد از تشکیل شورای مرکزی جای خود را به شورای مرکزی می‌سپارد.
ماده شصتم:
این اساسنامه در شش فصل و شصت ماده تدوین گردیده و به زبان‌های دری و پشتو و سایر زبان‌های رسمی کشور و نیز به زبان‌های بین‌المللی عربی و انگلیسی طبع، ترجمه و نشر می‌گردد.
دو متن دری و پشتو در تفسیر و توضیح این اساسنامه معتبر شناخته می‌شود.
(و من الله التوفیق)
اعضای موسسان نهضت اسلامی افغانستان
کابل 1391
https://qudscouncil.com/?p=956
